- Khoa học công nghệ là nền tảng của một quốc gia.Một quốc gia muốn trở thành nước phát triển phải là quốc gia có KHCN phát triển. Nhiều ý kiến đề nghị nâng mức chi KHCN ĐMST từ 2% lên 3% ngân sách Nhà nước (NSNN).
- Khoa học công nghệ hướng tới đổi mới sáng tạo.Lần đầu tiên, ĐMST được đưa vào dự thảo Luật và được đặt ngang hàng với KHCN. Dự thảo Luật đã bổ sung nhiều cơ chế hỗ trợ hoạt động ĐMST. Nếu KHCN và ĐMST được kỳ vọng đóng góp 4% vào tăng trưởng GDP, phần đóng góp từ ĐMST chiếm tới 3%, trong khi KHCN chiếm 1%.
- Đổi mới mạnh mẽ trong tư duy quản lý, từ kiểm soát quy trình và đầu vào như hóa đơn, chứng từ chi tiết, sang quản lý kết quả và hiệu quả đầu ra, chấp nhận rủi ro gắn với quản trị rủi ro.
Dự thảo Luật cũng tăng cường quyền tự chủ cho các tổ chức, cá nhân và chủ nhiệm đề tài trong triển khai nhiệm vụ, quản lý bộ máy, chi tiêu theo cơ chế khoán chi, nhưng đi kèm là yêu cầu nâng cao trách nhiệm giải trình và minh bạch trong sử dụng nguồn lực.
Đặc biệt, tổ chức và cá nhân thực hiện nhiệm vụ được quyền sở hữu kết quả nghiên cứu để thương mại hóa; người làm nghiên cứu được hưởng tối thiểu 30% từ phần thu nhập thu được do kết quả nghiên cứu mang lại khi thương mại hóa và được miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân đối với khoản thu nhập này.
- Chuyển từ một quốc gia sử dụng công nghệ lõi sang làm chủ các công nghệ chiến lược. NSNN đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, dành cho nghiên cứu và phát triển sẽ được ưu tiên phân bổ khoảng 40 – 50% để thực hiện các nhiệm vụ làm chủ công nghệ chiến lược
- KHCN thay vì chỉ đi một chiều như trước đây là xuất phát từ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ để phát triển các sản phẩm mới, lần này tập trung vào lấy thị trường, định hướng sản phẩm làm động lực
- Chuyển nghiên cứu cơ bản về các cơ sở giáo dục đại học: Việc chuyển dịch này không có nghĩa là loại bỏ vai trò của các viện nghiên cứu trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản. Ngược lại, các viện nghiên cứu vẫn có thể tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu phù hợp với thế mạnh, cơ cấu tổ chức và định hướng phát triển của mình. Đồng thời, Dự thảo Luật không giới hạn quyền phát triển công nghệ của các trường đại học, nhằm thúc đẩy mô hình tích hợp ba chức năng: Đào tạo – nghiên cứu – ĐMST
- Chuyển trọng tâm phát triển công nghệ về doanh nghiệp: Nếu trước đây, NSNN tài trợ cho nghiên cứu phát triển của doanh nghiệp chỉ được 10%, thời gian tới sẽ là 80%. Dự thảo Luật cho phép doanh nghiệp được hạch toán các khoản chi cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp, không còn giới hạn mức tối đa. Doanh nghiệp có lãi được trích tối đa 5% lợi nhuận trước thuế để lập quỹ đầu tư vào khởi nghiệp sáng tạo
- Cân bằng nghiên cứu khoa học tự nhiên và nghiên cứu khoa học xã hội.
- 9. Phát triển KHCN và ĐMST trong một hệ sinh thái hoàn chỉnh và cân bằng. Bao gồm thể chế, hạ tầng, nhân lực và các chủ thể như doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, nhà nước, nhà nghiên cứu, các định chế tài chính, tổ chức trung gian, trung tâm ĐMST, các quỹ nghiên cứu phát triển, đổi mới công nghệ và đầu tư mạo hiểm.
10. Chuyển đổi số toàn diện hoạt động KHCN và quản lý KHCN. Dự thảo Luật chuyển từ mô hình tiền kiểm sang hậu kiểm, cắt giảm mạnh thủ tục hành chính và thay thế bằng quản lý số hóa, qua đó nâng cao hiệu quả điều hành, tính minh bạch và khả năng giám sát dài hạn.